Trong những năm gần đây, các nghiên cứu y khoa đã chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa việc hít thở không khí ô nhiễm lâu dài và nguy cơ mắc các rối loạn tinh thần, từ căng thẳng, lo âu đến trầm cảm và thậm chí là ý định tự tử.
Vậy thực hư vấn đề này ra sao và chúng ta có thể làm gì để bảo vệ bản thân cũng như gia đình? Hãy cùng Levoit Việt Nam làm rõ mối quan hệ giữa ô nhiễm không khí và các rối loạn tinh thần.
Ảnh hưởng của chất lượng không khí đến sức khỏe tinh thần
Chất lượng không khí đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, trong đó có sức khỏe tinh thần. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm và ít nhất 70.000 ca tử vong hằng năm tại Việt Nam, khiến cho tuổi thọ trung bình của con người bị rút ngắn 1,4 năm (1).
Cơ quan Môi trường Châu Âu (European Environment Agency) cũng cho biết, hàng loạt nghiên cứu đã làm rõ mối liên quan giữa việc tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí và các chứng rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, rối loạn lưỡng cực và thậm chí là nguy cơ tự tử (2). Bụi mịn (PM2.5 và PM10) và các chất độc hại trong không khí có thể xâm nhập vào não thông qua hệ thống tuần hoàn, gây viêm nhiễm thần kinh, ảnh hưởng đến quá trình dẫn truyền thần kinh và phá vỡ sự cân bằng hóa học của não bộ. Điều này dẫn đến sự suy giảm khả năng điều tiết cảm xúc, gây ra nhiều vấn đề tâm lý nghiêm trọng.
Điều đáng lo ngại là tình trạng ô nhiễm không khí không chỉ đến từ bên ngoài mà còn tồn tại ngay trong chính không gian sống của chúng ta, đặc biệt là ở các thành phố lớn, nơi mật độ dân cư cao và môi trường dễ bị ô nhiễm.
Chất lượng không khí ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần (Nguồn ảnh: Internet)
Những nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà
Nhiều người thường nghĩ ô nhiễm không khí chỉ xảy ra ở ngoài trời, nhưng thực tế, không khí trong nhà có thể ô nhiễm gấp 2,5 lần so với ngoài trời nếu không được kiểm soát tốt (3). Dưới đây là một số nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà phổ biến:
- Khói bếp và khí đốt: Việc nấu ăn, đặc biệt là dùng bếp gas, tạo ra khí CO2, CO và NO2 – những chất gây hại cho hệ hô hấp và thần kinh (3).
- Khói thuốc lá: Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong đó có ít nhất 69 chất gây ung thư, đồng thời ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh (4).
- Hóa chất tẩy rửa: Các sản phẩm vệ sinh chứa hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) có thể gây kích ứng đường hô hấp, đau đầu và căng thẳng thần kinh (5).
- Bụi mịn và nấm mốc: Bụi trong nhà, đặc biệt là bụi mịn PM2.5 cùng với nấm mốc phát sinh từ môi trường ẩm thấp có thể dẫn đến dị ứng, hen suyễn và các vấn đề về tâm trạng.
- Lông thú nuôi: Gây kích ứng đường thở và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm nếu không được dọn dẹp thường xuyên.
Những yếu tố này kết hợp với môi trường sống kín gió sẽ khiến không khí trong nhà trở nên độc hại, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến cả thể chất lẫn tinh thần của các thành viên trong gia đình.
Lông thú nuôi là nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà (Nguồn ảnh: Internet)
Làm thế nào để bảo vệ chất lượng không khí cho ngôi nhà?
Giữ không khí trong nhà trong lành là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ mắc các rối loạn tinh thần liên quan đến ô nhiễm. Dưới đây là một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả:
Xây dựng quy trình vệ sinh nhất quán
Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên không chỉ giúp không gian sống sạch sẽ, thoải mái mà còn loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các tác nhân gây dị ứng có hại cho sức khỏe. Bạn nên lập một quy trình vệ sinh cố định để duy trì sự sạch sẽ lâu dài, ví dụ như hút bụi và lau sàn từ 3–4 lần mỗi tuần, giặt chăn ga gối ít nhất 1–2 lần/ tuần, đồng thời vệ sinh các khu vực dễ ẩm ướt như nhà tắm, gầm giường, gầm tủ bếp để ngăn nấm mốc phát triển.
Để tăng hiệu quả và tiết kiệm thời gian, bạn có thể tận dụng các thiết bị vệ sinh hiện đại như robot hút bụi hay máy hút bụi cầm tay, nhất là các sản phẩm có tính năng lau nước nóng. Bởi chúng có khả năng loại bỏ vết bẩn cứng đầu và khử khuẩn hiệu quả hơn so với phương pháp lau thông thường.
Hơn nữa, việc sử dụng các thiết bị này không chỉ giúp bạn tối ưu quy trình vệ sinh mà còn giảm gánh nặng công việc nhà, duy trì môi trường sống trong lành và an toàn cho cả gia đình. Một quy trình vệ sinh nhất quán kết hợp với công nghệ hiện đại sẽ mang lại hiệu quả lâu dài và bền vững để cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn.
Dùng máy lọc không khí
Máy lọc không khí đóng vai trò quan trọng trong việc giảm ô nhiễm không khí trong nhà, đặc biệt là các hạt bụi mịn PM2.5, nấm mốc, vi khuẩn và chất gây dị ứng – những yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe hô hấp và tinh thần. Bởi không khí ô nhiễm kéo dài có thể làm gia tăng căng thẳng, lo âu và mệt mỏi, trong khi môi trường trong lành giúp cải thiện tâm trạng và giấc ngủ.
Hơn nữa, các máy lọc không khí chất lượng còn được trang bị cảm biến thông minh có khả năng theo dõi chất lượng không khí theo thời gian thực và tự động điều chỉnh chế độ lọc phù hợp, mang đến sự tiện lợi tối đa.
Tuy nhiên, để bảo đảm hiệu quả và độ bền lâu dài, bạn nên chọn sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, chẳng hạn như máy lọc không khí chất lượng của Levoit, giúp bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cả gia đình.
Máy lọc không khí Levoit giúp bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cả gia đình
Mở cửa để tăng cường lưu thông không khí
Thông gió tự nhiên là cách đơn giản và tiết kiệm để cải thiện chất lượng không khí. Hãy mở cửa sổ hoặc cửa ra vào ít nhất 15–30 phút mỗi ngày, đặc biệt vào buổi sáng sớm hoặc khi không khí ngoài trời sạch hơn.
Hạn chế sử dụng bếp ga
Nếu có điều kiện, bạn nên chuyển từ bếp ga sang bếp từ hoặc bếp điện để giảm thiểu lượng khí độc hại thải ra trong quá trình nấu nướng. Đồng thời, hãy bật máy hút mùi và mở cửa sổ khi nấu ăn để không khí được lưu thông.
Để giảm ô nhiễm không khí, bạn nên hạn chế dùng bếp ga (Nguồn ảnh: Internet)
Top máy lọc chất lượng giúp làm sạch không khí trong nhà
Ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề về môi trường mà còn là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần. Việc tiếp xúc lâu dài với bụi mịn và các chất độc hại trong không khí có thể gây ra căng thẳng, lo âu, trầm cảm và nhiều rối loạn tâm lý khác. Do đó, để bảo vệ sức khỏe của các thành viên trong gia đình, bạn nên biết đến các máy lọc không khí chất lượng, giúp giảm ô nhiễm hiệu quả như:
Levoit Core 300S
Levoit Core 300S là lựa chọn hoàn hảo cho không gian nhỏ từ 41–50m². Máy được trang bị bộ lọc 3 giai đoạn gồm lọc sơ bộ, lọc HEPA và lọc than hoạt tính, giúp loại bỏ hiệu quả bụi mịn, vi khuẩn và mùi hôi.
Công nghệ QuietKEAP đảm bảo máy vận hành êm ái chỉ 47dB, trong khi VortexAir™ mang đến khả năng lưu thông không khí 360 độ. Người dùng còn có thể điều khiển từ xa qua ứng dụng VeSync hoặc giọng nói với Google Assistant và Alexa.
Levoit Core 300S
Levoit Core 400S
Levoit Core 400S nổi bật với công nghệ VortexAir™ giúp hút không khí từ mọi phía và nhanh chóng lọc sạch. Máy được tích hợp công nghệ AirSight Plus để theo dõi chất lượng không khí và hiển thị kết quả qua đèn LED trực quan.
Về khả năng lọc, bộ lọc 3 giai đoạn mạnh mẽ của máy giúp loại bỏ bụi mịn, phấn hoa và các chất gây dị ứng trong không gian < 92m2. Sản phẩm còn luôn vận hành êm ái nhờ công nghệ QuietKEAP và hỗ trợ điều khiển thông minh qua VeSync.
Levoit Core 400S
Levoit Core 600S
Levoit Core 600S được thiết kế cho phòng lớn tới 147m², có khả năng lọc sạch không khí chỉ trong 60 phút. Máy sở hữu bộ lọc 3 giai đoạn cao cấp, kết hợp với VortexAir™ để lưu thông không khí toàn diện. Công nghệ QuietKEAP độc quyền của Levoit giúp máy hoạt động yên tĩnh, thích hợp với mọi không gian, kể cả phòng ngủ.
Người dùng lại có thể dễ dàng kiểm soát thiết bị qua ứng dụng VeSync và điều khiển bằng giọng nói với Google Assistant hoặc Alexa.
Levoit Core 600S
Levoit Everest Air
Levoit Everest Air được trang bị AirSight Plus 2.0 – công nghệ hiện đại giúp theo dõi chất lượng không khí theo thời gian thực. Máy sở hữu bộ lọc 3 giai đoạn có thể loại bỏ hiệu quả bụi mịn, vi khuẩn gây hại để giảm ô nhiễm không khí trong nhà.
Với độ ồn chỉ 24dB (nhờ ứng dụng công nghệ Quiet KEAP), máy hoạt động cực kỳ êm ái, phù hợp với không gian cần sự yên tĩnh. Thiết bị còn có góc thông hơi điều chỉnh linh hoạt, mang đến hiệu quả lọc tối ưu và hỗ trợ điều khiển bằng giọng nói tiện lợi.
Levoit Everest Air
Levoit Core P350
Levoit Core P350 được thiết kế để mang đến không gian sống trong lành và an toàn cho cả gia đình, đặc biệt là những gia đình nuôi thú cưng. Với hệ thống lọc 3 lớp gồm bộ lọc sơ bộ, HEPA và than hoạt tính, máy dễ dàng loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn, nấm mốc và lông thú cưng.
Hơn nữa, nhà sản xuất đã trang bị cho Core P350 công nghệ VortexAir™ lưu thông không khí 360° kết hợp công thức ARC độc quyền giúp khử sạch mùi hôi và QuietKEAP để hoạt động cực êm ái. Đồng thời hỗ trợ hẹn giờ 2–8 tiếng và chế độ khóa an toàn siêu tiện lợi.
Levoit Core P350
Tạm kết
Bảo vệ chất lượng không khí trong nhà chính là cách hiệu quả nhất để bảo vệ bản thân và gia đình. Bằng cách giữ vệ sinh sạch sẽ, thông gió hợp lý và sử dụng máy lọc không khí chất lượng của Levoit, chúng ta có thể chủ động tạo ra một không gian sống trong lành, an toàn và lành mạnh cho tâm trí lẫn cơ thể.
Tài liệu tham khảo:
(1) https://www.who.int/vietnam/vi/news/commentaries/detail/tackle-sources-of-air-pollution-to-protect-and-promote-health--development-and-productivity--say-un-agencies-in-viet-nam-to-mark-world-environment-day-(5-june)
(2) https://www.eea.europa.eu/en/european-zero-pollution-dashboards/indicators/impact-of-air-pollution-on-mental-health-signal-1#:~:text=Key%20messages:%20There%20is%20an,potentially%20significant%20mental%20health%20consequences
(3) https://cafef.vn/chuyen-gia-canh-bao-nau-bang-bep-gas-lam-khong-khi-trong-nha-o-nhiem-gap-5-lan-so-voi-khong-khi-o-ngoai-troi-2020050620121942.chn
(4) https://benhvien198.net/tac-hai-cua-hut-thuoc-la-doi-voi-suc-khoe-con-nguoi_dt_11221#:~:text=Theo%20C%C6%A1%20quan%20Nghi%C3%AAn%20c%E1%BB%A9u,th%E1%BB%83%20g%C3%A2y%20ung%20th%C6%B0%20%E1%BB%9F
(5) https://www.health.ny.gov/environmental/air_quality/vocs.htm
